Kent u Matroesjkapoppen? Identieke beschildering en de een net iets groter dan de ander, zodat ze perfect in elkaar passen? Ze zijn een prachtige metafoor voor ziekenhuizen. Voor integraal capaciteitsmanagement om precies te zijn.
Tijdens de wereldtentoonstelling van 1900 kreeg Mevrouw Mamadova de bronzen medaille voor haar Matroesjka poppen, het nieuwe speelgoed. De kleinste pop is compact, de in grootte daaropvolgende, verder volledig identieke poppen, zijn hol en passen als uienschillen precies in elkaar. De buitenste pop beschermt alle kleinere poppen. Bovendien zijn alle poppen op identieke wijze beschilderd om aan te geven dat elke pop onderdeel is van het grotere geheel. Want een enkele pop is minder interessant, een cheerleader effect.
Op een zonnige zondagochtend wandelde ik op Fountain Square, Baku, waar een oudere dame Matroesjka’s uitstalde. Zij bekeek elke pop seconden lang met liefdevolle aandacht en plaatste deze vervolgens naast diens grotere voorganger. Toen ze mij ontdekte legde zij uit dat deze poppen de mens symboliseren. De binnenste pop is de ziel en elke volgende pop symboliseert de groei en de opgedane levenservaring die de ziel beschermt. De buitenste pop is daarom niet de mens, maar schrijf maar diens user interface.
Vervolgens vertelde zij dat beschadiging van een pop, zelfs de kleinste kras, de samenhang der poppen verstoort, ze passen minder goed, ze beschadigen elkaar en hun onderlinge samenhang is weg. Zo als met de mens. En terwijl ik wegliep riep ze me na: “və ya hökumət”. Of een regering.
və ya hökumət
Tien minuten later word ik gebeld over de moeilijke situatie in een Nederlands ziekenhuis als gevolg van een verminderende productie. Mijn enthousiaste reactie dat een leeg ziekenhuis toch het ultieme doel van elke dokter is, make cancer history, viel verkeerd. En na wat halfslachtige adviezen werd het gesprek snel afgebroken.
Deze coïncidentie op een zonnige zondag in Baku zette mij op een ander spoor. Kijk naar ziekenhuizen als Matroesjka poppen, de buitenste het vastgoed, de binnenste het primaire proces, en daar tussen poppen NUTS voorzieningen, administratie, planning, control, registratie, afspraken, protocollen (J.C.I.), verpleging en adviserende professionals en zo meer.
Een teruglopende productie beschadigt direct de ziel van het ziekenhuis, de binnenste pop, en daardoor de andere poppen, de afgeleide activiteiten. Het is zoals de dame mij leerde, zo gaat de samenhang der dingen verloren.
Afgelopen jaren werkte ik met zorgpaden, Lean, Moderne sociotechniek of Relationele Coördinatie om de relatie kwaliteit – kosten te optimaliseren. En op deze zonnige zondag op Fountain Square realiseerde ik mij dat ik alleen één pop perfectioneerde, één keten optimaliseerde, en zelfs de verbindingen vervolmaakte. Nimmer had ik mij gerealiseerd, tot dit moment, dat ik niet de keten moest verbinden, de twee dimensionale activiteit, maar dat ik voor een beter functionerende organisatie verplicht ben de poppen passend te maken, dus driedimensionaal.
Wij ontwikkelen nu de Matroesjka management en besturingssystematiek voor Nederlandse ziekenhuizen. Elders worden onze diensten heel modern Integraal Capaciteitsmanagement genoemd, doch ik houd het bij mijn oude Azeri dame en neem als voorbeeld haar liefdevolle aandacht voor de poppen.