Over de jongste generatie op de werkvloer wordt vaak negatief gepraat. Zonde, want deze generatie heeft ideale kwaliteiten om de zorgsector klaar te maken voor de toekomst. De kunst is om dat potentieel ook echt te benutten. Dat betogen Managing Partner Petra de Leede (44) en Consultant Heleen Smook (26).
Ze willen alleen maar ‘leuk’ werk, zijn snel gekwetst, en stappen weer op zodra het hen niet bevalt. Dat zijn beelden die Smook en De Leede tijdens opdrachten in de zorg regelmatig horen over Gen-Z: medewerkers van pak ’m beet 27 jaar en jonger.
De Leede: ‘Veel leidinggevenden in zorgorganisaties vinden het dan ook lastig om deze generatie aan te sturen. En eerlijk gezegd vond ik dat in het begin ook. En dan heb je toch de neiging om je daar een beetje naar te gedragen. Dat zag ik ook bij leidinggevenden: corveetaken bij jongeren weghouden, aarzelen over hoe je met hem in gesprek moet gaan, en misschien wel stiekem bij jezelf denken: ‘In mijn tijd joh, tóén werd er pas hard gewerkt.’
60 procent voelt zich vanwege haar of zijn leeftijd niet serieus genomen.
Smook: ‘Jongeren merken dat natuurlijk. Bijna 70 procent heeft wel eens te maken gehad met negatieve vooroordelen op het werk, en dik 60 procent voelt zich vanwege haar of zijn leeftijd niet serieus genomen, blijkt uit onderzoek van Young Capital. De grootste boosdoeners zijn leidinggevenden en oudere collega’s.’
Zonde, want jongeren hebben inzichten die ouderen niet hebben, en ze rammelen aan de poort om dingen ten goede te veranderen.
Nieuwe houdbaarheid
De Leede: ‘Zonde, want jongeren hebben inzichten die ouderen niet hebben, en ze rammelen aan de poort om dingen ten goede te veranderen. Of het nou gaat om verouderde structuren, of om cultuureigenschappen die over hun houdbaarheid heen zijn. Perfect dus om organisaties verder te ontwikkelen.’
Als je bereid bent om echt naar jongeren te luisteren, breng je je hele organisatie verder, én verbind je jongeren aan je.
Smook: ‘We zetten de zaak denk ik ook meer op scherp dan ouderen. Zit er geen schot in verandering? Heeft een baan te weinig betekenis? Dan gaan we eerder op zoek naar ander werk. Met die scherpte kun je je voordeel doen. Als je bereid bent om echt naar jongeren te luisteren, breng je je hele organisatie verder, én verbind je jongeren aan je.’
De Leede: ‘Dat is precies waarom we bij P5COM samen met jongeren op onderzoek uitgingen. We wilden weten wat hen bezighield, en wat ze belangrijk vinden. Zo kregen we het bijvoorbeeld over een gezonde werk-privébalans. Met als resultaat dat we daar met zijn allen afspraken over hebben gemaakt waar collega’s uit álle generaties blij mee zijn.’
Omgaan met innovaties – die onmisbaar zijn voor toekomstbestendige zorg – is voor hen net zo normaal als tanden poetsen.
Superveranderaars
Generatie Z heeft gemiddeld genomen ideale kwaliteiten – blijkt uit onderzoek – om de zorgsector klaar te maken voor de toekomst. Zo is deze generatie de eerste die altijd internet en technologische oplossingen heeft gekend. Omgaan met innovaties – die onmisbaar zijn voor toekomstbestendige zorg – is voor hen net zo normaal als tanden poetsen. Jongeren kunnen als geen ander optreden als pionier en ambassadeur van innovatie. Daarnaast communiceert Gen Z eerlijk en open, en zijn jongeren goed in werkende oplossingen voor problemen bedenken.
De Leede: ‘Voeg daarbij dat thema’s als inclusie, diversiteit en duurzaamheid voor hen vanzelfsprekend zijn én dat ze de lat graag hoog leggen, en je weet: déze mensen hebben we nodig in de zorg. De vraag is alleen: hoe benut je dat potentieel? Dat valt of staat met een constructieve samenwerking tussen generaties, ervoeren we. Bij P5COM hebben we hiervoor samen met onze jongste medewerkers een uitgebreid programma ingericht.’
Het fundament onder dat programma is duidelijkheid. Niet alleen over taken en verwachtingen, maar vooral ook over de bedóéling ervan.
Geef duidelijkheid en stop met swifferen
Smook: ‘Het fundament onder dat programma is duidelijkheid. Niet alleen over taken en verwachtingen, maar vooral ook over de bedóéling ervan. Zodat werk ook zinvol en uitdagend wordt. Want dat is uiteindelijk een voorwaarde voor ons als jongeren om ons ook echt aan je organisatie te verbinden.’
‘Wij kunnen vervolgens echt wel zelf uitvinden wat voor ons de beste manier is om dat werk te doen. Je hoeft niet alle obstakels weg te swifferen. Sterker nog: ik denk dat ik beter werk lever als ik weet dat ik de verantwoordelijkheid heb.’
De Leede: ‘En die kun je prima aan.’
Wees betrouwbaar en geef vaak feedback
Jonge collega’s moeten wel weten bij wie ze terecht kunnen als ze een vraag hebben, én – heel belangrijk – diegene moet er ook zijn als het nodig is.
De Leede: ‘Maak beloftes concreet en kom ze na. Deel dus geen algemeenheden in de categorie ‘onze deur staat altijd open’, maar geef gewoon een mobiel nummer, en reageer als er geappt wordt.’
Wij denken dat iedereen graag af en toe een compliment krijgt, maar daar gaat het hier niet om. We willen als jongeren graag regelmatig feedback.
Smook: ‘Een beeld over Gen Z-ers is dat we veel complimenten nodig hebben. Wij denken dat iedereen graag af en toe een compliment krijgt, maar daar gaat het hier niet om. We willen als jongeren graag regelmatig feedback. We willen het graag goed doen, en twijfelen soms ook of het beter kan. Eens in het half jaar een functioneringsgesprek is voor ons te weinig om snel te leren. Spreek dus vooraf af hoe en hoe vaak een jonge medewerker graag feedback wil, en richt daar een structuur voor in.’
Geef tijd en ruimte om te delen
De Leede: ‘Voor veel Gen Z-ers, is dit de eerste baan. En dat kan onzekerheid met zich meebrengen. Het is dan fijn om ervaringen uit te wisselen met andere jongeren en elkaar vragen te stellen. Hoe pak jij dit aan? Hoe ervaar jij dit? Waar loop jij tegenaan? Geef daar de tijd en de ruimte voor. Zo organiseren wij bij P5COM – op verzoek van de jongeren – een dag waarop de oude lichting trainees om de tafel gaat met de nieuwe lichting om verhalen te delen. En misschien komen ze samen weer op nieuwe ideeën waar wij als organisatie ook weer mee verder kunnen.’
‘Door duidelijkheid te geven, beloftes na te komen en vooral door sámen met jongeren te bepalen hoe je met elkaar aan de slag gaat, leg je een alvast stevige basis voor een fantastische duurzame samenwerking, is onze ervaring.
Smook: ‘Experimenteer en innoveer hiermee, en gebruik de energie van de nieuwe generatie om in beweging te komen én te blijven.’
Consultant
Managing Partner
