Dat technische innovaties noodzakelijk zijn om ook straks iedereen de zorg te bieden die nodig is, is allang geen onderwerp van discussie meer. Toch ziet Qurien Brouwer, Project Director bij P5COM, dat innoveren bij veel zorgorganisaties nog een behoorlijk vrijblijvende aangelegenheid is. ‘Dat kan niet meer. Er is geen tijd meer om zelf het wiel opnieuw uit te vinden. En de verzekeraar rekent je er straks óók op af.’ Twee zaken zijn volgens Brouwer cruciaal: het implementeren van bewezen innovaties, én het navolgbaar en toepasbaar delen van oplossingen.
Zaken als spraakgestuurd rapporteren, of plannen met behulp van AI, hebben echt al wel bewezen dat ze de efficiëntie én het werkplezier in zorgorganisaties kunnen vergroten.
Brouwer: ‘Als we het hebben over de toekomst van wonen en zorg, dan komt er steeds meer focus op innovatie. Dat zie je in het Integraal Zorgakkoord, en bijvoorbeeld ook in het programma Wonen, Ondersteuning en Zorg voor Ouderen van VWS. Ik proef het ook bij de organisaties waar wij over de vloer komen: bijna overal is wel een projectgroep of afdeling bezig met het uitdokteren of aanscherpen van een innovatie. En dat is gaaf, maar het is ook vaak niet genoeg. Doordat grondigheid vaak ontbreekt, ook in de implementatie, worden innovaties maar lastig onderdeel van de standaardzorg. Zo bleek uit een onderzoek in opdracht van VWS dat nog maar zo’n veertig procent van het potentieel van medicijndispensers in verpleeghuizen gerealiseerd wordt. En dat spraaktechnologie ook nog maar mondjesmaat wordt ingezet. Zonde, want zaken als spraakgestuurd rapporteren, of plannen met behulp van AI, hebben echt al wel bewezen dat ze de efficiëntie én het werkplezier in zorgorganisaties kunnen vergroten.’
Er is in bijna iedere zorgorganisatie nog ruimte om bewezen effectieve innovaties te implementeren. Ik zou zeggen: doe dat éérst. Dat is het laagst hangende fruit, met de grootste directe impact.
Een belangrijke valkuil is volgens Brouwer dat organisaties te vaak hun eigen innovaties willen ontwikkelen. ‘Dat is op meerdere vlakken niet altijd handig. In de eerste plaats omdat het vaak niet lukt. Hoe vaak wordt iets uitgevonden dat écht meerwaarde heeft? En in de tweede plaats omdat organisaties vaak het wiel opnieuw uit willen vinden, terwijl ze prima het wiel van iemand anders kunnen gebruiken. Er is in bijna iedere zorgorganisatie nog ruimte om bewezen effectieve innovaties te implementeren. Ik zou zeggen: doe dat éérst. Dat is het laagst hangende fruit, met de grootste directe impact.’
Brouwer staat in die observatie niet alleen. ‘Het IZA spreekt niet voor niets over het snel en effectief opschalen van bewezen innovaties. Verzekeraars trekken inmiddels ook aan de bel, omdat ze zien dat we sneller moeten. Zilveren Kruis gaat in haar nieuwe beleid bijvoorbeeld resultaatafspraken maken. Dat wordt heel praktisch. De eis wordt gewoon dat je als ouderenzorgorganisatie minstens drie bewezen effectieve innovaties implementeert. En daar word je op afgerekend.’
Naar verwachting komen verzekeraars vanzelf met een lijst van bewezen effectieve innovaties in de langdurige zorg. Maar door alleen daarnaar te kijken, geven aanbieders van zulke zorg wel de regie uit handen. Brouwer: ‘En dat helpt óók niet om de snelheid erin te houden. Mij valt op dat zorgaanbieders elkaar moeilijk weten te vinden als het gaat om innoveren. Er zijn online wel initiatieven, maar structureel overleg ontbreekt. Terwijl je snel kunt leren als je geregeld uitwisselt wat wel én wat niet werkt.’
Als je wilt dat anderen jouw oplossingen overnemen, moet die oplossing wel navolgbaar en toepasbaar zijn.
‘Bij P5COM helpen we klanten met innoveren en met implementeren. En dus vind ik het ook logisch dat we helpen met delen. Als je wilt dat anderen jouw oplossingen overnemen, moet die oplossing wel navolgbaar en toepasbaar zijn. We hebben daar een format voor ontwikkeld, dat in grote lijnen gebaseerd is op het Business Model Canvas. Het bestaat uit snel inzichtelijke bouwstenen, waarmee iedere organisatie goed onderbouwde en doelbewuste stappen kan zetten. Natuurlijk horen er ook een gedetailleerde projectplanning bij, en een contactpersoon voor wie nog toelichting zoekt. Zo hopen we dat ons format ook echt leidt tot actie.’
De eerste innovatie deelt Brouwer graag zelf. ‘We hebben samen met verpleeghuis St. Anna Boxmeer en softwareontwikkelaar TONOS Care pionierswerk gedaan om beter te kunnen plannen in de langdurig zorg. Dat project, en de lessen die we eruit leerden, hebben we alvast in ons innovatie format gegoten. Zo kan iedereen daar snel mee aan de slag. We zijn natuurlijk ook enorm benieuwd naar wat anderen willen delen. Daarom delen we hieronder ook het lege innovatie format. Dat hebben we uitgebreid getest met zorgorganisaties waar we mee samenwerken, en zij waren enthousiast. Ik hoor het heel graag als andere mensen dat ook zijn, óf als ze nog verbeterpunten hebben. Alleen samen worden we immers beter.’
‘Daarom blijf ik hoe dan ook goede voorbeelden delen. En daag ik iedereen die bezig is met innovatie in de zorg uit, om te reflecteren op geslaagde innovaties, het format in te vullen, en het uit te ruilen voor andere succesvolle innovaties. En als ik daar nog ergens bij kan helpen, dan hoor ik het graag!’
En lees vooral ook onze casus bij zorgorganisatie Thebe: Innovaties opschalen lukt alleen als je het makkelijk maakt.
Project Director
